Morpho (MORPHO) คืออะไร?

ในโลกของ DeFi ได้จัดการปัญหาการจับคู่ ระหว่างผู้กู้กับผู้ให้กู้ที่ไม่สามารถจับคู่ได้ตรงความต้องการในทันทีได้ทุกครั้ง ด้วยการสร้าง Pool มาให้คนทั่วไปมาเป็น Market Maker ซึ่งได้ผลดีมาก แต่ก็อาจจะมีค่าธรรมเนียมเพิ่มมาเล็กน้อย
คงจะดีไม่น้อยถ้า สามารถทำให้ต้นทุนต่ำลงมากกว่านี้ ในขณะที่ความสะดวกเท่าเดิม
Morpho (MORPHO) คือ Protocol การให้กู้ยืมแบบกระจายศูนย์ (Decentralized, Non-Custodial Lending Protocol) ที่พัฒนาบนเครือข่าย Ethereum และ Blockchain ที่รองรับ EVM โดยเพิ่มชั้นการให้กู้แบบ Peer-to-Peer (P2P) ทับบน Protocol DeFi เดิม เพื่อเชื่อมต่อผู้กู้และผู้ให้กู้โดยตรง ช่วยลดส่วนต่างอัตราดอกเบี้ย (Rate Spread) และเพิ่มประสิทธิภาพการใช้เงินทุน
หากไม่สามารถจับคู่ได้ทันที Morpho จะเชื่อมต่อกับ พูลสภาพคล่อง (Liquidity Pools) เพื่อให้สินทรัพย์ยังคงสร้างผลตอบแทนได้ต่อเนื่อง
นอกจากนี้ผู้ใช้ยังสามารถสร้าง ตลาดกู้ยืมของตนเอง (Custom Lending Markets) หรือฝากสินทรัพย์ไว้ใน Vaults เพื่อเพิ่มผลตอบแทน ขณะยังคงถือครองและควบคุมสินทรัพย์ของตนเองอย่างสมบูรณ์
Morpho ทำงานอย่างไร
1. Morpho Markets
ระบบการให้กู้ยืมของ Morpho ดำเนินการผ่าน “Morpho Markets” ซึ่งเป็นตลาดแยกอิสระ (Isolated Markets) ที่เชื่อมต่อสินทรัพย์ค้ำประกันหนึ่งชนิดกับสินทรัพย์ที่กู้ได้หนึ่งชนิด โดยใครก็สามารถสร้างตลาดของตนเองได้ เพียงกำหนดตัวแปร เช่น ประเภทสินทรัพย์ค้ำประกัน อัตราการชำระคืน (Liquidation Threshold) และโมเดลอัตราดอกเบี้ย (Interest Rate Model)
เมื่อเปิดตลาดแล้ว เงื่อนไขจะไม่สามารถแก้ไขได้ เพื่อให้กติกามีความโปร่งใสกับทุกฝ่าย ผู้กู้จะต้องฝากสินทรัพย์หนึ่งชนิดเป็นหลักประกันเพื่อกู้สินทรัพย์อีกชนิดตามอัตราส่วนมูลค่าที่กำหนด (Loan-to-Value) หากมูลค่าหลักประกันลดลงจนมีความเสี่ยงต่อระบบ สินทรัพย์อาจถูกชำระบัญชี (Liquidated) เพื่อรักษาเสถียรภาพของตลาด
2. Morpho Vaults
Morpho Vaults เปิดโอกาสให้ผู้ใช้เข้าร่วมระบบการให้กู้โดยไม่ต้องบริหารธุรกรรมเอง Vault แต่ละแห่งดำเนินกลยุทธ์ตามที่ผู้ดูแล (Regulator) กำหนด โดยกระจายเงินฝากไปยังตลาด Morpho ต่าง ๆ ตามระดับความเสี่ยงและผลตอบแทนของแต่ละกลยุทธ์
เมื่อฝากสินทรัพย์ เช่น ETH หรือ USDC ผู้ใช้จะได้รับ “Vault Tokens” แทนสัดส่วนการถือครองของตน กองทุนจะนำสินทรัพย์เหล่านั้นไปให้กู้และสร้างดอกเบี้ย ซึ่งจะสะสมเพิ่มมูลค่าให้กับ Vault Tokens ผู้ใช้สามารถถอนเงินได้ทุกเมื่อ โดยได้รับสินทรัพย์พร้อมผลตอบแทนหลังหักค่าธรรมเนียม
คุณสมบัติเด่นของ Morpho
Regulators (ผู้จัดการกลยุทธ์):
ผู้จัดการอิสระที่ออกแบบและบริหารกลยุทธ์ของ Vault โดยได้รับค่าตอบแทนตามผลการดำเนินงาน ผู้ใช้สามารถเลือกฝากกับ Regulator ที่โปร่งใสและมีผลงานดีได้
Liquidation Mechanism (กลไกชำระบัญชี):
ระบบติดตามความปลอดภัยของผู้กู้ผ่าน Health Metric หากต่ำกว่าเกณฑ์จะถูก Liquidate โดยผู้ชำระหนี้แทนได้รับรางวัล ช่วยรักษาเสถียรภาพระบบ
Aggregators (ตัวรวมธุรกรรม):
รวมหลายขั้นตอน DeFi เช่น แปลง ETH เป็น WETH และกู้ USDC ภายในธุรกรรมเดียว ลดค่าธรรมเนียม ประหยัดเวลา และเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งาน
ความเสี่ยงและข้อควรระวัง
การใช้งาน Morpho มีความเสี่ยงที่ผู้กู้และผู้ให้กู้ควรพิจารณา เช่น ความเสี่ยงจาก Smart Contract ที่อาจมีช่องโหว่ แม้ผ่านการตรวจสอบแล้วความเสี่ยงจาก, ผู้กู้อาจถูก Liquidate หากมูลค่าหลักประกันต่ำกว่าเกณฑ์ (Loan-to-Value Threshold)
หรือผู้ให้กู้อาจได้รับผลกระทบหากมูลค่าหลักประกันลดลงเร็วกว่าการ Liquidate หรือเกิดภาวะ สภาพคล่องขาดแคลน ถอนเงินได้ช้า, ผู้ใช้ Vault มีความเสี่ยงจาก Regulator ที่บริหารไม่ดี และความเสี่ยงจาก Counterparty หากสินทรัพย์เกี่ยวข้องกับหน่วยงานรวมศูนย์ที่อาจจำกัดการเข้าถึงหรือการถอนเงินได้
MORPHO ทำอะไรได้บ้าง
MORPHO คือโทเค็นประจำระบบนิเวศของ Morpho ที่ทำหน้าที่เป็น โทเค็นสำหรับการกำกับดูแล (Governance Token) สามารถมีส่วนร่วมในการตัดสินใจผ่านกลไก DAO (Decentralized Autonomous Organization) เพื่อกำหนดทิศทางการพัฒนาในอนาคต
นอกจากนี้ โทเค็น MORPHO ยังมีบทบาทในการ สร้างแรงจูงใจให้กับกิจกรรมบนเครือข่าย โดยสนับสนุนให้ผู้ให้กู้และผู้กู้เข้ามามีส่วนร่วมใน Platform อย่างต่อเนื่อง
การกระจายตัวโทเค็น
Morpho DAO : 35.40%
Strategic Partners Cohort 2 : 16.80%
Founders : 15.20%
Strategic Partners Cohort 3 : 6.70%
Morpho Association : 6.30%
Reserve for Contributors : 5.80%
Early Contributors : 4.90%
Users & Launch Pools : 4.90%
Strategic Partners Cohort 1 : 4.00%
อุปทานสูงสุด 1 พันล้าน MORPHO, อุปทานหมุนเวียน 355.42 ล้าน MORPHO
สรุป
Morpho เป็น Protocol การให้กู้ยืมแบบกระจายศูนย์ที่ต่อยอดจากระบบ DeFi เดิม โดยมาพร้อมเครื่องมือสำคัญอย่าง Morpho Markets, Vaults และ Aggregators ที่เปิดโอกาสให้ทั้งผู้ใช้ทั่วไปและนักพัฒนามีส่วนร่วมกับระบบการให้กู้แบบกระจายศูนย์ได้ตามความต้องการและระดับความเชี่ยวชาญของตนเอง
คุณสมบัติเหล่านี้ช่วยให้การกู้และให้กู้มีความ ยืดหยุ่น โปร่งใส และใช้เงินทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้ควรตระหนักถึงความเสี่ยงต่างๆด้วย