Sophon (SOPH) คืออะไร?

Sophon เป็นบล็อกเชนแบบ Zero-Knowledge (ZK) ภายใน ZKsync’s Elastic Chain ซึ่งเป็นเครือข่ายของบล็อกเชนที่สามารถทำงานร่วมกันได้ โดยใช้ zk proofs เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความสามารถในการปรับขนาด Sophon มุ่งเน้นไปที่แอปพลิเคชันที่เน้นผู้บริโภค เช่น เกม แพลตฟอร์มโซเชียล และประสบการณ์ดิจิทัลต่างๆ โดยมีเป้าหมายในการผสานสกุลเงินดิจิทัลเข้ากับกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ทำให้ผู้ที่ไม่คุ้นเคยกับคริปโตสามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้นผ่านแพลตฟอร์มที่ใช้งานง่ายและเน้นผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง
Sophon ทำงานอย่างไร
Validium: โซลูชัน L2 ที่เก็บข้อมูลไว้นอกเชน
Sophon ใช้ระบบ Validium ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของเลเยอร์ 2 (L2) ที่เก็บข้อมูลไว้นอกเชน (off-chain) ในขณะที่ยังคงใช้ความปลอดภัยของ Ethereum ในการตรวจสอบธุรกรรม วิธีนี้ช่วยให้ Sophon สามารถประมวลผลธุรกรรมได้ในปริมาณมาก ด้วยต้นทุนที่ต่ำมาก และช่วยแก้ปัญหาด้านการขยายตัวของ Ethereum เลเยอร์ 1 (L1)
การผสานกับ ZK Stack และ Elastic Chain
Sophon สร้างขึ้นด้วยเทคโนโลยีของ ZKsync ที่เรียกว่า ZK Stack ซึ่งช่วยให้ Sophon เป็นบล็อกเชนที่รวดเร็วและยืดหยุ่น และเป็นส่วนหนึ่งของ Elastic Chain — เครือข่ายของบล็อกเชนที่แบ่งปันทรัพยากรร่วมกัน ผู้ใช้สามารถโอนเงินหรือไอเทมดิจิทัลระหว่าง Sophon และเชนอื่นในระบบ ZKsync ได้อย่างง่ายดาย นักพัฒนายังสามารถสร้างแอปที่ทำงานข้ามหลายเชนได้อย่างไร้รอยต่อ
สถาปัตยกรรมแบบยืดหยุ่นนี้ทำให้ Sophon สามารถขยายขีดความสามารถได้ตามความต้องการที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะแอปที่ใช้ทรัพยากรสูง เช่น เกม หรือแพลตฟอร์มโซเชียลแบบเรียลไทม์ ที่ต้องการความหน่วงต่ำและประสิทธิภาพสูง
Validium: เร็วและประหยัด
ระบบ Validium ของ Sophon เป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้การทำงานเร็วและต้นทุนต่ำ โดยไม่จำเป็นต้องบันทึกรายละเอียดทุกอย่างไว้บน Ethereum แต่อาศัยการส่ง “proof” ขนาดเล็กไปยืนยันความถูกต้อง ทำให้เหมาะสำหรับแอปที่มีการทำงานจำนวนมาก เช่น เกม หรือโซเชียลมีเดีย
Account Abstraction: ใช้งานง่ายไม่ต้องมีคริปโต
Sophon รองรับฟีเจอร์ที่เรียกว่า Account Abstraction ซึ่งช่วยให้การใช้งานบล็อกเชนง่ายขึ้น แอปต่างๆ บน Sophon สามารถจ่ายค่าธรรมเนียมแทนผู้ใช้ได้ (เรียกว่าระบบ “ไม่ต้องใช้แก๊ส”) ผู้ใช้จึงสามารถใช้งานแอปคริปโตได้โดยไม่ต้องมีเหรียญหรือเข้าใจเรื่องค่าธรรมเนียมบล็อกเชน
การทำงานของโหนด (Node Operations)
Sophon ใช้โหนดสองประเภท:
Light Nodes: โหนดขนาดเล็กที่ใช้ระบบ Avail ในการตรวจสอบข้อมูล
Full Nodes: โหนดหลักที่ทำงานหนัก เช่น การประมวลผลธุรกรรม
ณ เดือนพฤษภาคม 2025 โหนดหลักยังคงดำเนินการโดย Sophon Labs เท่านั้น แต่ในทีมมีแผนจะเปิดให้บุคคลภายนอกเข้าร่วมเพื่อกระจายศูนย์และเพิ่มความปลอดภัยของเครือข่ายในอนาคต
Guardian Program
Sophon ยังมีโปรแกรม Guardian Program เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วม โดยใช้ระบบสมาชิกแบบ NFT ผู้ถือ NFT เหล่านี้สามารถเปิดโหนดเองหรือมอบหมายสิทธิ์ให้ผู้อื่นดำเนินการแทนได้ (delegate) NFT เหล่านี้ไม่สามารถโอนย้ายได้จนถึงวันที่ 18 ธันวาคม 2025
การสนับสนุนนักพัฒนาและระบบนิเวศของ Sophon
การสร้างแอปบน Sophon
Sophon สนับสนุนให้นักพัฒนาสร้างแอปพลิเคชันที่รองรับปริมาณการใช้งานสูง โดยเฉพาะในด้าน เกม, NFT และแพลตฟอร์มโซเชียล
เครื่องมือ ZKsync CLI ช่วยให้งานพัฒนา สร้าง และดีพลอยสัญญาอัจฉริยะ (Smart Contracts) ทำได้ง่ายและรวดเร็ว
มูลนิธิ Sophon (Sophon Foundation) ยังให้การสนับสนุนทาง เทคนิคและเงินทุน สำหรับนักพัฒนาด้วย
Sophon Intelligence Agency (SIA)
Sophon มีโครงการมูลค่า 5 ล้านดอลลาร์ ที่ชื่อว่า Sophon Intelligence Agency (SIA) เพื่อสนับสนุนแอปที่ใช้ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI)
โครงการนี้จะให้เงินทุนและคำแนะนำกับนักพัฒนาในการสร้างโปรเจกต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI เช่น เกม หรือเครื่องมืออัจฉริยะที่ช่วยยกระดับประสบการณ์ของผู้ใช้งาน
โทเค็น SOPH
SOPH เป็นเหรียญดั้งเดิมของเครือข่าย Sophon ใช้สำหรับ:
ชำระค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรม (gas fees)
การ staking เพื่อสนับสนุนการทำงานของเครือข่าย
Token Distribution
โทเค็นมี SOPH มีจำนวนจำกัด 10 พันล้านเหรียญ (10 billion) โดยมีการจัดสรรดังนี้:
57% สำหรับชุมชน ผ่านกลไกต่างๆ เช่น airdrop และ โปรแกรมให้รางวัลจากการเพิ่มสภาพคล่อง (liquidity mining)
20% สำหรับผู้ให้บริการโหนด (Node Operators)
ส่วนที่เหลือจัดสรรให้กับ:
นักลงทุน (มีระยะเวลาการล็อกเหรียญ 3 ปี)
ทีมพัฒนาโปรเจกต์ (มีระยะเวลาการล็อกเหรียญ 4 ปี)
กองทุนสํารองระบบนิเวศ สำหรับพาร์ทเนอร์และการเพิ่มสภาพคล่อง
ปัจจุบีนปลดล็อคมาแล้ว 2 พันล้าน SOPH