Pump.fun (PUMP) คืออะไร?

การสร้างโทเคนมักต้องใช้ทักษะการเขียนโปรแกรมหรือการจ้างทีมพัฒนาที่มีความเข้าใจใน smart contract และต้องใช้เงินทุนจำนวนมากสำหรับสภาพคล่องเริ่มต้น Pump.fun จึงต้องการแก้ปัญหานี้

Pump.fun เป็น launchpad สำหรับโทเคน Digital ที่สร้างขึ้นบนบล็อกเชน Solana โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพิ่อลดความซับซ้อนของกระบวนการสร้างโทเคนให้ง่ายที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ให้ใครก็ตามสามารถสร้างโทเคนของตัวเองได้โดยไม่ต้องมีความรู้ด้านการเขียน Code หรือความเข้าใจที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับกลไกของบล็อกเชน

ผู้ใช้เพียงแค่มีกระเป๋าเงิน Solana และสามารถกรอกแบบฟอร์มสั้นๆ เพื่อระบุชื่อ, สัญลักษณ์, และรูปภาพของโทเคน จากนั้นก็สามารถสร้างโทเคนของตนเองได้ในไม่กี่คลิ๊ก ทำให้มีผู้คนเข้ามาสร้าง memecoin เป็นจำนวนมากจนทำให้ Platform มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก

กลไกหลัก

1. Bonding Curve กลไกกำหนดราคาและสภาพคล่องแบบอัตโนมัติ

Pump.fun ใช้กลไก Bonding Curve ในการกำหนดราคา สภาพคล่อง และการกระจายโทเคน เมื่อมีการสร้างโทเคนใหม่ ระบบจะออกมา 1 พันล้านโทเคน โดยแบ่งเป็น

• 800 ล้านโทเคน → ใส่ใน bonding curve สำหรับการซื้อขาย
  
  

• 200 ล้านโทเคน → จัดสรรให้ผู้สร้างโทเคน
  
  

ใน bonding curve ราคาจะปรับขึ้นแบบ ไม่เป็นเส้นตรง ยิ่งมีคนซื้อ ราคายิ่งสูง ทำให้ผู้ที่เข้ามาซื้อช่วงแรกได้ราคาโทเคนที่ถูกกว่า ทั้งหมดนี้ถูกควบคุมด้วย smart contract จึงทำงานแบบอัตโนมัติ โปร่งใส และไร้ตัวกลาง

จุดเด่นคือมี สภาพคล่องในตัว (built-in liquidity) นักพัฒนาไม่ต้องสร้าง liquidity pool เอง ซึ่งมักเป็นจุดอ่อนของโครงการใหม่ ๆ และ Pump.fun ยังมี แถบเปอร์เซ็นต์แสดงความคืบหน้าของ curve ให้เห็นว่าโทเคนใดใกล้ขายหมดและอาจมีโอกาสราคาพุ่ง

2. จาก Launchpad สู่ DEX

Graduation & การเปลี่ยนผ่านของ Pump.fun

เมื่อโทเคนถูกซื้อหมดจาก bonding curve (800 ล้านโทเคน) จะเข้าสู่ขั้นตอนที่เรียกว่า “Graduation” หรือการสำเร็จการศึกษา ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อมูลค่าตลาดถึงเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อถึงจุดนี้ ระบบจะสร้าง liquidity pool ให้โดยอัตโนมัติ

เดิมที Pump.fun พึ่งพา Raydium (DEX บน Solana) ในการนำโทเคนไปซื้อขายต่อ แต่ในเดือน มีนาคม 2025 แพลตฟอร์มได้เปิดตัว PumpSwap ซึ่งเป็น DEX ของตัวเอง เพื่อ

• ลดขั้นตอนและค่าธรรมเนียม
  
  

• เก็บสภาพคล่องและรายได้ทั้งหมดไว้ใน ecosystem ของตัวเอง
  
  

การเปิดตัว PumpSwap จึงสะท้อนถึงเป้าหมายของ Pump.fun ที่จะขยายจาก Launchpad สู่ DeFi แบบครบวงจร

3. โมเดลธุรกิจ ค่าธรรมเนียมและการซื้อคืน

รายได้หลักของ Pump.fun มาจาก ค่าธรรมเนียมและการซื้อคืนโทเคน

Swap fee จากทุกการซื้อขาย

0.95% สำหรับโทเคนมูลค่า < $300,000
0.05% เมื่อมูลค่า > $20 ล้าน

หลังจากประกาศ Project Ascend แพลตฟอร์มนำรายได้ส่วนมาก ไปซื้อคืนและเผา $PUMP โทเคนดั้งเดิมของตนเอง สร้างกลไก “เงินฝืดเชิงบวก” ต่อโทเคน

ความท้าทาย

ความท้าทายที่ร้ายแรงที่สุดของ Pump.fun คือการเผชิญหน้ากับความเสี่ยงทางกฎหมายจากการเผชิญคดี ฟ้องร้องแบบกลุ่มหลายคดีในศาล

เนื่องจากมีผู้ใช้บางรายถูก rug pull ทำให้สร้างความเสี่ยงด้านชื่อเสียงอย่างมากให้กับ Platform นอกจากนี้ Feature live streaming ที่เคยถูกนำมาใช้เพื่อโปรโมทโทเคนก็กลายเป็นประเด็นถกเถียงอย่างรุนแรงเมื่อมีผู้สร้างบางรายทำการโปรโมทด้วยวิธีที่รุนแรงและเป็นอันตรายจนต้องหยุด Feature นี้ไปชั่วคราว  ซึ่งปัจจุบันได้เปิดใช้งานได้อีกครั้งแล้ว

ในขณะที่ ผู้ที่เชื่อในสิทธิเสรีภาพ และยอมรับความเสี่ยงได้ มีแนวโน้มที่จะเชื่อว่า ความผิดอยู่ที่ผู้กระทำผิด ไม่เกี่ยวกับ Platform โดยตรง

เนื่องจากวงการนี้ยังใหม่ กฏหมายยังคงต้องจำเป็นต้องปรับตัวให้ทันต่อเทคโนโลยีโลกยุคใหม่ เรื่องของการรักษาสิทธิเสรีภาพ ควบคู่กับ ความปลอดภัยต่อประชาชนให้สมดุลกันมากที่สุดต่อไป

การกระจายตัวโทเคน

• Initial Coin Offering : 33%

• Community & Ecosystem Initiatives : 24%

• Team : 20%

• Existing Investors : 13%

• Other : 10%

อุปทานสูงสุด 1 ล้านๆ PUMP, อุปทานหมุนเวียน 354 พันล้าน PUMP

สรุป

Pump.fun คือแพลตฟอร์มที่เปิดโอกาสให้ทุกคนสร้างและซื้อขายเหรียญมีม (memecoin) ได้อย่างง่ายดายบนเครือข่าย Solana โดยไม่ต้องใช้ความรู้ด้านการเขียน Code เลย กลไกหลักของ Platform คือระบบ Bonding Curve ซึ่งจะกำหนดราคาโทเคนโดยอัตโนมัติตามความต้องการในตลาด ทำให้ผู้สร้างเหรียญสามารถทำ Fair Launch ได้อย่างเป็นธรรม

อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้งานควรให้ความสำคัญกับการบริหารความเสี่ยงด้วยตัวเองเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากตลาดเหรียญ meme มีความผันผวนสูงมาก