4 On-chain Metrics สำคัญ

การวิเคราะห์ศักยภาพของบล็อกเชน จำเป็นต้องเข้าใจคุณลักษณะของเครือข่ายนั้น ๆ ว่าสามารถแข่งขันได้หรือไม่ จุดแข็งคืออะไร รองรับปริมาณธุรกรรมจำนวนมากได้มั้ย  เร็วแค่ไหน มีผู้ใช้งานจริงมากน้อยเพียงใด และมีนักพัฒนาเข้ามาพัฒนาต่อเนื่องหรือไม่

On-chain metrics คือข้อมูลที่ถูกบันทึกไว้โดยตรงบนบล็อกเชน สามารถตรวจสอบได้จากเครือข่ายเอง เช่น จำนวนธุรกรรมต่อวัน ที่อยู่ที่ใช้งานจริง หรือจำนวนโค้ดที่นักพัฒนาส่งเข้า GitHub

วิธีเข้าถึงข้อมูล

1. Run Node เองดึงข้อมูลดิบจากเครือข่าย แต่ใช้เวลานานและมีต้นทุนสูง

2. ใช้ Third-party APIs / Websites สะดวกกว่า เช่น

- Chainspect, Tokenterminal – มี Data Charts แบบ On-Chain สำหรับ blockchain metrics
- Binance Research – มีรายงานเชิงลึกของโครงการต่าง ๆ

4 ตัวชี้วัดสำคัญ (On-chain Metrics)

ธุรกรรมต่อวินาที (Transactions per Second) 

ที่นิยมใช้คือ Real-Time TPS คือจำนวนธุรกรรมที่เครือข่ายประมวลผลได้จริงต่อวินาที ณ เวลานั้น สะท้อนปริมาณการใช้งานเทียบกับประสิทธิภาพของระบบ

หากปริมาณธุรกรรมขณะนั้นมากเครือข่ายรองรับได้ดีและเร็ว TPS จะสูง แต่ถ้าปริมาณธุรกรรมขณะนั้นน้อยหรือระบบรองรับปริมาณธุรกรรมทำได้ไม่ดี (ช้า, แออัดง่าย) TPS ก็จะต่ำ

Real-Time TPS คือค่าที่เกิดจากการใช้งานจริง ไม่ใช่ศักยภาพสูงสุด หากต้องการทราบขีดจำกัดของระบบในทางทฤษฎีสามารถดูได้ที่ Max Theoretical TPS สำหรับสถิติสูงสุดเชิงปฏิบัติที่เคยทำได้ สามารถดูจาก Max TPS ซึ่งบ่งบอกความสามารถสูงสุดที่เครือข่ายเคยทำได้ในอดีต

จำนวนธุรกรรม (Transaction Count)

Transaction Count คือจำนวน ธุรกรรมที่ได้รับการยืนยันและถูกเพิ่มลงบนบล็อกเชน ตัวชี้วัดนี้สะท้อนถึง ความเคลื่อนไหวและการมีส่วนร่วมของผู้ใช้ กับเครือข่าย

ยิ่งจำนวนธุรกรรมมาก แสดงว่ามีการใช้งานจริงมากขึ้น สามารถวิเคราะห์แนวโน้มด้วย Moving Average เพื่อดูการเปลี่ยนแปลงระยะยาวว่าในระยะยาว ว่ามีปริมาณการใช้งานมากขึ้นเรื่อยๆมั้ย

ข้อควรระวัง ตัวเลขนี้อาจถูก “ปั่น” ได้ เช่น มีผู้ใช้เพียงรายเดียวโอนเงินระหว่างกระเป๋าตัวเอง เพื่อให้ดูเหมือนมีการใช้งานสูง

ที่อยู่ที่ใช้งาน (Active Addresses)

คือจำนวน ที่อยู่แตกต่างกันบนเครือข่าย ซึ่งมีการทำธุรกรรมบนแอปพลิเคชันหรือบล็อกเชน ตัวชี้วัดนี้สะท้อน จำนวนผู้ใช้งานจริงในช่วงเวลาที่กำหนด เช่น Daily Active Addresses นับจำนวนที่อยู่ไม่ซ้ำกันภายใน 24 ชั่วโมง

นักพัฒนาแกนหลัก (Core Developers)

Core developers คือจำนวน นักพัฒนาที่แตกต่างกันบน GitHub ซึ่งได้ทำการ commit อย่างน้อยหนึ่งครั้ง ใน public repositories ของโครงการภายในภายในระยะเวลาหนึ่ง

สำหรับโครงการ open source เต็มรูปแบบ ตัวชี้วัดนี้สะท้อนถึง ขนาดของทีมวิศวกรที่ active และมีส่วนร่วมในการพัฒนาโครงการอย่างต่อเนื่อง การมีนักพัฒนามากขึ้น เท่ากับมีโอกาสเกิดผลิตภัณฑ์และนวัตกรรมใหม่ ๆ มากขึ้น

เป็นสัญญาณที่ดี เพราะแสดงถึง ความมีชีวิตชีวา ของ ecosystem และดึงดูดผู้ใช้งานได้ในระยะยาว

สรุป

การดู On-chain metrics เป็นวิธีสำคัญในการประเมินศักยภาพของบล็อกเชน เพราะช่วยให้เราเห็นทั้ง ความสามารถทางเทคนิค และ ความนิยมใช้งานจริง ของเครือข่าย รวมถึงแนวโน้มการพัฒนาและการเติบโตของเครือข่าย